Geschreven in juli, 2021
Klooker zorgt dat jij lekker kunt leven, genieten én tegelijkertijd bewust kunt kiezen. Alles is écht verantwoord, van topkwaliteit en betaalbaar.
Dat roken slecht is voor je gezondheid is oude koek. Dat deel van de impact van roken laten we hier links liggen, daar is al heel van bekend immers. Maar wat weet jij over de impact van roken op het milieu?
Een enkele roker die een pakje sigaretten per dag rookt en dat 50 jaar lang, heeft een water footprint vergelijkbaar met 62 jaar watervoorziening voor basis hygiëne voor drie mensen.
Ook is de energie die voor die sjekkies nodig is, vergelijkbaar met het energieverbruik van een gemiddeld huishouden in India voor 15 jaar.
Als je vegan eet maar toch dagelijks rookt, heeft onderzoek aangetoond dat de impact op het milieu van je peuken eigenlijk groter is dan als je niet zou roken maar wel vlees zou eten!
Dus een vegan roker heeft meer negatieve milieu-impact dan een vleesetende niet-roker!
Stoppen met roken is het doel van meeste rokers, maar is vaak lastig om vol te blijven houden. Misschien dat deze zelfdiscipline kan worden gemotiveerd als je weet wat de enorm negatieve effecten van sigaretten en de tabaksindustrie op de planeet zijn?
En zijn er eigenlijk groene opties voor rokers? Rare vraag eigenlijk. Maar we zoeken het uit!
De eerste kille cijfers
Een onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie en het wetenschappelijke artikel met een levenscyclusanalyse van onderzoekers uit Londen ontrafelden schokkende getallen over de impact van tabak op het milieu (alle nummers die we in dit artikel noemen komen van deze complete levenscyclusanalyse).
Jaarlijks worden er bijna 6 biljoen sigaretten geconsumeerd door een miljard rokers over de hele wereld.
De jaarlijkse CO2 uitstoot van de tabaksindustrie is vergelijkbaar met de uitstoot van twee keer dat van Wales!
Elke sigaret die er wordt gerookt is verantwoordelijk voor 3.7 L water, 14 g CO2 uitstoot en het verbruik van 3,5 gram olie aan fossiele brandstoffen.
Waar komen deze nummers vandaan en kan de tabaksindustrie worden vergroend?
De tabaksteelt
Het probleem begint bij de hoeveelheid landbouwgrond die nodig is voor de teelt van tabak. Voor de 6 biljoen jaarlijkse sigarettenproductie is er zo’n 4 miljoen hectare landbouwgebied nodig. Dit is relatief veel land vergeleken met andere gewassen, zo kan op hetzelfde stuk land 6 keer meer gewicht aan tomaten of zelfs 19 keer meer gewicht aan aardappelen worden geoogst.
Bovendien is er veel water nodig voor de tabaksteelt, er wordt jaarlijks 22 miljard ton water verbruikt door de industrie, waar het meeste water wordt gebruikt voor de teelt.
Ook worden er voor de teelt van tabak schadelijke chemicaliën gebruikt, zoals 19 miljoen ton aan insecticiden. Deze stoffen komen dan weer terecht in rivieren en zeeën en dragen bij aan het verzuren van deze waterwegen en bedreigen verschillende planten en dieren.
Tabak wordt grotendeels (90%) geteeld in ontwikkelingslanden zoals India, Zimbabwe, Pakistan en Malawi. Deze landen leiden al aan een voedsel- en watertekort, dus de productie van tabak, verergert dit tekort.
Zoals met vele andere producten is de consumptie het hoogste in ontwikkelde landen. Dat betekent dat rokers in eerste wereldlanden letterlijk en figuurlijk de grondstoffen van ontwikkelende landen opstoken.
Het drogen van tabak
Na het oogsten van de tabak wordt het gedroogd, wat een proces is dat veel energie vergt. Vaak wordt er steenkool of hout voor verbrand, wat niet alleen bijdraagt aan CO2 uitstoot maar ook aan ontbossing.
De productie van sigaretten
Het energieverbruik is bij de productie van sigaretten het hoogste, van de 0,6 biljoen (!) joules die jaarlijks nodig zijn voor de industrie gaat bijna alles naar enkel de sigaretproductie. De tabaksindustrie kan zichzelf dus een stuk verduurzamen als deze energie 100% groen is, bijvoorbeeld door zonne- of windenergie te gebruiken.
Uiteraard is tabak niet het enige ingrediënt van een sigaret – jaarlijks is er ook meer dan 1 miljoen ton aan filters en meer dan 2 miljoen ton aan verpakking nodig voor de grote vraag naar sigaretten (exclusief het karton wat wordt gebruikt voor transport).
Bovendien worden er honderden kunstmatige additieven aan de tabak zelf toegevoegd, en het papier om te rollen en verpakken wordt gebleekt. De verpakking wordt ook nog eens gelamineerd en afgedrukt met synthetisch inkt. Al in al is elk deel van een sigaret dus behoorlijk schadelijk – niet alleen voor je lichaam, maar ook voor het milieu!
Wanneer de sigaretten zijn geproduceerd, worden ze vervoerd. Bij elkaar opgeteld wordt er 24,5 miljard tonkilometer aan vracht vervoerd per jaar (1 tonkilometer is het vervoer van 1 ton over 1 kilometer). Ook niet misselijk qua CO2 uitstoot.
Bergen aan afval
Als meest zichtbare vervuiler van het hele proces van de tabaksindustrie zijn de miljoenen niet-afbreekbare, schadelijke sigarettenpeuken die de grootste vorm van zwerfafval vormen wereldwijd. De filters in de peuken zitten vol troep, zoals plastic (meestal celluloseacetaat) maar ook rattengif (arseen), lood en andere metalen, restjes nicotine en pesticiden.
Daarom vormen de 2 miljoen peuken die per minuut op de grond worden gegooid een extreme schade, en het is ook nog eens lastig om ze op te ruimen.
In Nederland worden straten vervuild met 10 miljoen kilo sigarettenpeuken per jaar, waarvan 20% niet kunnen worden weggehaald en dus in de straten, sloten, grachten, rivieren en de zee belanden.
Deze grote plasticvervuiling van sigaretten is schadelijk voor verschillende planten en dieren op land en in het water die bijvoorbeeld denken dat het voedsel is. Ook is het bekend dat peuken die niet correct worden weggegooid de kans op brand binnenshuis en buitenshuis vergroten.
Zaterdag 10 juli (morgen!) gaat de Plastic PeukMeuk 2021 van slag! In meer dan 60 plaatsten gaan honderden mensen de straat op om de peuken van de straat te halen. Wil je ook meedoen? Meld je aan op de website!
Wat doet de industrie eraan?
Sommige tabaksbedrijven beginnen verantwoordelijkheid te nemen over de impact van de tabaksindustrie, maar ze hebben nog een lange weg te gaan.
Zo laat Philip Morris bijvoorbeeld zien in hun rapport dat ze tussen 2010 en 2015 hun CO2 en water footprint hebben verminderd met 24%. British American Tobacco rapporteert zelfs dat hun carbon footprint met wel 47% is gedaald sinds 2000.
Een goed begin, maar er zijn nog honderden andere merken, zoals Marlboro en Camel, die nog wakker moeten worden geschud.
Zijn er groene opties beschikbaar?
*Disclaimer: in dit kopje bevelen we roken op geen enkele manier aan. Wel willen we graag laten zien welke bedrijven de enorme schade van de tabaksindustrie aan het milieu stapje bij beetje proberen te verminderen. Biologische tabak en/of plastic-vrije filters maken roken NIET minder schadelijk voor je gezondheid. Uiteraard is en blijft de beste beslissing voor je lichaam en de planeet om te stoppen met roken.*
Het merk Natural American Spirit is een van de grootste merken die biologische tabak verkoopt zonder enkele (synthetische en schadelijke) toevoegingen. Ook Lucky Strike (gemaakt door British American Tobacco) verkoopt sigaretten zonder chemicaliën en andere toevoegingen aan de tabak (de Natural producten), net als FairGreen, Pueblo Natural en Mohawk. Deze sigaretten bevatten nog wel plastic filters.
Het Zuid-Afrikaanse bedrijf Smokey Treats is het enige bedrijf wat we konden vinden die meerdere delen van de sigaret probeert te verbeteren. Zo doen ze hun best om ethische tabak te oogsten, sigaretten te produceren met filters en papier wat niet wordt gebleekt en FSC gecertificeerd is, en filters te gebruiken die geen plastic bevatten. Op het moment zijn ze alleen nog te koop in Zuid-Afrika.
Er komen steeds meer biologisch afbreekbare filters op de markt. Bedrijven zoals Green Butts en Green Go produceren filters die binnen een paar dagen zijn afgebroken. Karma Filter Tips gaat zelfs nog een stapje verder en heeft filters gecreëerd van pulp van vruchten die niet alleen afbreekbaar zijn en geen chemicaliën bevatten, maar ook plantenzaadjes achterlaten na gebruik . Toch zijn plastic-vrije filters nog lastig te vinden in de winkel, al helemaal in Nederland, en alleen sommige zijn online beschikbaar.
Zijn e-cigarettes duurzaam?
Sommige aspecten van elektronische sigaretten bieden voordelen, zo zijn er gelukkig geen sigarettenpeuken die vervuiling veroorzaken, en is de hoge carbon footprint van het telen van tabak hier niet aanwezig. Ook kunnen de batterijen opnieuw worden opgeladen (met eventuele groene energie) en is er geen papier nodig voor het rollen.
Er wordt daarom vaak gedacht dat elektronische sigaretten ‘ecologische’ en verantwoorde producten zijn, of zelfs gezonder (wat niet zo is!).
Het tegendeel is dus waar.
Elektronisch roken lijkt veel op het roken van een gewone sigaret, maar in plaats van tabak te verhitten wordt een vloeistof verwarmd wat onder andere nicotine en een smaakje bevat. Een e-sigaret bestaat uit twee hoofdonderdelen: de batterij en een tank met de vloeistof die wordt verdampt.
Maar bij e-sigaretten komen wel weer andere dingen kijken. Het grootste probleem is het recyclen van de materialen en de giftige stoffen in de vloeistof.
Ten eerste worden vele soorten e-sigaretten maar eenmalig gebruikt en vervolgens weggegooid, maar ook de type e-sigaretten waarvan je de vloeistof kunt navullen zijn nog niet recyclebaar. Eigenlijk is het onduidelijk waar je het überhaupt moet weggooien (chemisch, plastic of elektronisch?), aangezien er nog veel giftige stoffen in achterblijven zoals nicotine, proypleenglycol, nitrosamine (wat kankerverwekkend is) en zware metalen.
Het is mogelijk om delen van een e-sigaret te recyclen als je ze uit elkaar haalt, zoals het recyclen van de batterij en de vloeistof container als hij goed is schoongemaakt. Daarnaast tasten e-sigaretten de luchtkwaliteit aan, niet alleen binnenin een woning maar ook rondom e-sigaretwinkels, bijvoorbeeld.
Samenvattend
Als je nog niet 100% overtuigd was van de enorme schade van sigaretten en de tabaksindustrie, niet alleen voor de volksgezondheid maar ook die van het milieu, hopen we dat deze mailing dat heeft opgeklaard!
Vele activisten voeren druk uit op de wetgeving die plastic filters zou moeten verbieden, wat hopelijk in de nabije toekomst resultaat gaat opleveren aangezien meeste tabaksmerken nauwelijks tot geen verantwoordelijkheid nemen over de gevolgen van de industrie.
Hulp nodig bij het stoppen met roken? Er zijn verschillende methodes beschikbaar, zowel online tot intensieve persoonlijke begeleiding of in een groep – bespreek het met je huisarts en kijk wat het beste bij jou past! Op naar een rookvrije generatie!
