Geschreven in maart 2020
Klooker zorgt dat jij lekker kunt leven, genieten èn tegelijkertijd bewust kunt kiezen. Alles is écht verantwoord, van topkwaliteit en betaalbaar.
Bij sommige gebeurtenissen vergeet je stil te staan bij duurzaamheid. De menstruatie is precies zo’n moment. Als het weer die tijd van de maand is sprint je snel naar de drogist om maandverband en tampons in te slaan. Want dat is wel zo makkelijk. Een vrouw verbruikt in haar leven zo’n 10 duizend stuks tampons of maandverband, dat is zo’n 60 kilo afval. Normaal maandverband wordt niet gerecycled en bestaat grotendeels uit plastic. Niet het meest duurzame product dus. Gelukkig zijn er een boel verschillende alternatieven op komst.
Vervuiling door menstruatieproducten
Regulier maandverband wordt gemaakt van katoen, ‘fluff pulp’ (dit zijn uitgeplozen houtvezels), absorberende kunststofkorrels (die van aardolie worden gemaakt) en plastic. Aardolie is eindig en de winning ervan zorgt voor de uitstoot van veel broeikasgassen. Voor het hout wat gebruikt wordt worden bomen gekapt en het aanplanten van bos kost veel ruimte. Daarnaast worden er bij het verbouwen van katoen en de productie van synthetische stoffen in tampons en maandverband allerlei pesticiden en bleekmiddelen gebruikt.
Naast de productie is ook het afval dat achter blijft een probleem. Tampons en maandverband behoren tot restafval, en zijn dus niet te recyclen. De hoeveelheid afval die achterblijft, is enorm. Per jaar in de Europese Unie zo’n 590,000 ton. Dit afval beland meestal in stortplaatsen (87% in de EU) of wordt verbrand (13%). Niet het meest duurzaam, omdat het land in beslag neemt, lucht en water kan vervuilen, en de verbranding veel broeikasgassen uitstoot.
Soms worden menstruatieproducten door de WC gespoeld. Dit is al helemaal slecht voor het milieu. Zodra het maandverband en de tampons uit elkaar vallen komen er microplastics en chemicaliën in het water terecht die zo in ecosystemen terecht komen en daar schade aanrichten.
Alternatieven
Ten eerste willen we benoemen dat er al redelijk wat tampons en wegwerp maandverband op de markt zijn gekomen zonder plastic, maar gemaakt van bijvoorbeeld bio-katoen. Zoals de producten van NatraCare en Yoni. Al een stuk beter voor het milieu, en je eigen lijf. Maar we kijken in dit artikel graag nóg een stapje verder: naar herbruikbare menstruatie artikelen.
Menstruatiecup
Een alternatief voor de tampon dat steeds populairder wordt is de menstruatie cup. Vroeger kreeg je meestal verafschuwende reacties. Maar nu is het een veelgebruikt middel wat ook op sociale media vaak voorbijkomt met verschillende sporters en bekendheden als ambassadeur.
Wat is het precies? Een cupje, meestal gemaakt van medisch siliconen, een materiaal dat geen schadelijke stoffen bevat en geen invloed heeft op je lichaam. Het cupje absorbeert je bloed niet, maar vangt het simpelweg op. Hierdoor heeft het in tegenstelling tot tampons geen invloed op je slijmvlies en vagina flora. Daarom is het een stuk gezonder dan tampons.
Het inbrengen van de cup kan in het begin even een opgave zijn, maar oefening baart kunst. Je brengt de cup in door hem op te vouwen. Eenmaal ingebracht vouwt hij uit en ontstaat er een licht vacuüm, waardoor hij niet kan lekken.
Het gebruiken van een menstruatie cup scheelt een heleboel afval. Een cup gaat wel 5-10 jaar mee. Denk je eens in hoeveel maandverband en tampons dat zijn. Het is ook een stuk goedkoper. Een cup kopen lijkt misschien een investering, maar gemiddeld heb je dit er binnen 4-8 menstruaties al uit! Pas wel op voor goedkope cups uit verre landen, die kunnen stoffen bevatten die je liever niet in je lichaam wilt hebben. Zorg er daarom voor dat je een cup koopt met een keurmerk voor de materialen die gebruikt worden. Bekijk hier bijvoorbeeld alle merken die goedgekeurd zijn door de FDA in de V.S. (En alle merken die wij hieronder noemen kun je ook gewoon vertrouwen)
Waar te koop?
In Nederland verkopen ze bij de Kruidvat, Etos en Trekpleister de Organicup. Bij Ekoplaza kun je de Ladycup in de schappen vinden, en in sommige filialen van Monki vind je de Lunette menstruatiecup. Bestel je liever online? Ga dan naar Katoen&Ko of Cute Cotton.
Wasbaar maandverband
Bij wasbaar maandverband krijg je misschien een beetje een ouderwets beeld. Maar het zijn zeker niet meer de katoenen doeken die in de 20ste eeuw gebruikt werden. Tegenwoordig zet je het meeste herbruikbare maandverband vast met vleugels en een klein drukknoopje. Het materiaal verschilt van biologisch katoen tot bamboevezels en absorbeert een stuk beter dan de ouderwetse lappen. Ook heeft het meeste wasbare maandverband een waterdicht laagje waardoor je niet kunt doorlekken.
Om wasbaar maandverband schoon te maken kun je het even in koud water laten weken en vervolgens op 40 graden wassen, gewoon met de rest van je was. Daarmee wordt het al goed schoon! Vooral omdat je het maandverband gewoon met de rest van je was kunt wassen heeft het nauwelijks negatieve invloed op het milieu en is het ook een stuk goedkoper dan wegwerp maandverband.
Waar te koop?
Een aantal merken die duurzaam wasbaar maandverband maken zijn Ecofemme en Imsevimse. Helaas zijn er nog weinig fysieke winkels die wasbaar maandverband verkopen, maar wel een heleboel webshops, zoals Katoen & Ko, Cute Cotton, Tante Rosa en Greenjump.nl.
Speciale onderbroek , de “period panties”
Er zijn ook speciale menstruatieonderbroeken op de markt. Deze onderbroeken hebben een soort ingebouwd maandverband. Het bestaat uit meerdere lagen die vocht afvoeren en bacteriën verdrijven, met een waterdichte laag aan de buitenkant. De binnenste laag is meestal van katoen en daarom nog steeds comfortabel. Hoeveel het ondergoed absorbeert, verschilt per merk. Het kan wel nodig zijn om op zware dagen meerdere keren per dag van ondergoed te wisselen. Of het te gebruiken in combinatie met je menstruatiecup.
Net als wasbaar maandverband spoel je menstruatieondergoed gelijk na gebruik uit met water. Daarna kun je ze met de hand wassen of in de wasmachine doen samen met andere fijne was, zoals bh’s of lingerie.
Waar te koop?
Merken die we aanraden voor period panties zijn Thinx en Swaens. Ook menstruatieondergoed is nog nauwelijks in fysieke winkels te vinden. Online is er wel weer een ruim aanbod aan menstruatieondergoed te vinden. Bijvoorbeeld bij Katoen & Ko, maar ook bij ASOS en Bol.com zijn period panties te bestellen.
Intieme zeespons
Bij een zeespons denk je misschien niet per se aan een goed alternatief voor tampons. Maar eigenlijk is het zo gek nog niet. Van oudsher worden natuurlijke zee sponzen voor een heleboel dingen gebruikt; vooral om schoon te maken, maar ook voor onder de douche of in bad. De sponsdieren die gebruikt worden voor intieme zeesponzen zijn niet gebleekt en bevatten geen chemicaliën. De spons gebruik je door hem nat te maken, uit te knijpen en vervolgens in te brengen als een tampon. Als je de spons te groot vindt, kun je hem gewoon bijknippen. Tussendoor kun je de spons uitspoelen en opnieuw gebruiken. Als je hem echt goed schoon wil hebben is het beste om hem 10 minuten te laten weken in water met baking soda. Een intieme zeespons gaat zo’n zes maanden mee. Dat scheelt flink wat wegwerptampons. Zorg wel dat je spons heel goed schoonmaakt voordat je hem voor de eerste keer gebruikt. Zeesponzen zijn dierlijk, en daarom niet veganistisch. Let er bij de aankoop van een spons ook altijd op dat deze op een duurzame manier wordt geoogst. Op deze manier wordt er enkel een deel van de spons geoogst waardoor het zeedier door kan leven en niet doodgemaakt wordt.
Waar te koop?
Een merk die zeesponzen op een duurzame manier oogst is bijvoorbeeld Natural Intimacy. Helaas zijn intieme zeesponzen ook nauwelijks in winkels te vinden, maar wel online bij bijvoorbeeld Tante Rosa en The Green Beauty Shop.
Er zijn dus een heleboel verschillende herbruikbare producten op de markt, met allemaal hun voor- en nadelen. Kijk bij de keuze vooral naar wat een prettig idee lijkt voor jou.
Katoen & Ko
Katoen & Ko is een webwinkel gespecialiseerd in de fijnste duurzame producten voor je menstruatie. We hadden de kans om oprichtster Cheryl een paar vragen te stellen.
Kun je misschien wat vertellen over hoe jullie op het idee zijn gekomen om een webwinkel te beginnen met herbruikbare menstruatieproducten?
In 2010 was ik op zoek naar wasbare luiers en kwam ik ook duurzame menstruatie-producten tegen. Omdat ik dat wel eens wilde proberen, heb ik wat producten gekocht. Dat beviel me goed en ik zag de voordelen ervan. Er was toen weinig aanbod en ook was ik op zoek naar ander werk. Daarom ben ik de mogelijkheden voor het runnen van een webwinkel gaan verkennen. Dus….toen klein begonnen met een start-voorraad, en is het uitgegroeid tot een volledig en mooi aanbod van duurzame producten.
Kun je wat vertellen over de verschillende typen producten die jullie verkopen? Op de site kun je de verschillende producten vinden. De voornaamste zijn menstruatiecups en wasbaar maandverband en inlegkruisjes. Daarnaast is er in de loop van tijd nog ondergoed bijgekomen. Tevens zijn er nog wat bij-producten als wasnetjes, reinigingsproducten, zoogcompressen en tasjes
De laatste tijd hoor je steeds meer over schadelijke chemicaliën in tampons en maandverband. Hoe zit dat met de producten bij Katoen & Ko? Het is net als bij wegwerp belangrijk om aan de hygiëne te denken. Dus maandverband dien je voldoende te verschonen en een cup kun je weliswaar langer laten zitten dan een tampon, maar moet ook goed gereinigd worden. Handen schoon houden is altijd erg belangrijk, net als bij wegwerp.
Wil je verder nog iets kwijt over Katoen & Ko of duurzame menstruatieproducten aan de lezers van Klooker? Ik denk dat er genoeg redenen zijn om duurzame menstruatieproducten uit te proberen. Het zijn producten waar je je misschien niet zo snel in verdiept, maar ik zou het zeker wel aanraden om dat eens te doen.
Je kunt voor het gemak kiezen van een menstruatiecup; alle vrijheid en goede bescherming tijdens je periode. Sporten, zwemmen en een dagje uit: het is echt makkelijker met een cup. Als je liever uitwendige producten gebruikt, is wasbaar maandverband een prima alternatief! Alleen natuurlijk materiaal is gebruikt en je afval-berg is beduidend minder. Geen gekke parfums of absorberende stoffen die voor irritatie kunnen zorgen! En voor dagelijks gebruik vind ik zelf een wasbaar inlegkruisje onmisbaar. Hoe fijn is het om op ieder moment van de dag een schoon katoenen inlegkruisje te kunnen gebruiken!
Voor iedere vrouw is het ‘pakket’ aan producten uniek. Het is heel persoonlijk wat je fijn vindt en wat voor je zal werken. De een heeft bijvoorbeeld aan 1 cup en een paar inlegkruisjes genoeg, terwijl de ander meer dan 20 maandverbanden heeft en liever geen cups gebruikt. Maar voor ieder is wat wils en gun jezelf de tijd om het te proberen. Wat mij betreft: het wassen van maandverband of inlegkruisje is ‘peanuts’, een cup is super handig + het comfort is geweldig!
