Geschreven in april, 2023

Klooker zorgt dat jij lekker kunt leven, genieten én tegelijkertijd bewust kunt kiezen. Alles is écht verantwoord, van topkwaliteit en betaalbaar.

Heb je het AR6 Synthesis Report Climate Change 2023 al gelezen? Het is niet optimistisch over de toekomst van onze planeet. We hebben maar weinig tijd om iets te doen tegen de klimaatcrisis, volgens het rapport. Maar kan ons huidige systeem de klimaatcrisis aanpakken en een duurzame toekomst bieden voor iedereen? Of moeten we andere opties overwegen? 

Aangezien het vandaag Earth Day is, is dit de perfecte gelegenheid om de klimaatcrisis vanuit een feministisch perspectief te bekijken. Een feministische benadering die de laatste tijd aan populariteit wint, is ecofeminisme. Het ecofeminisme onderzoekt de relatie tussen de onderdrukking van vrouwen en de uitbuiting van de planeet. 

Om meer te weten te komen over deze relatie zullen we de volgende vragen beantwoorden:

• Wat is het ecofeministisch perspectief?
• Is klimaatverandering genderneutraal? 
• Waarom is ecofeminisme belangrijk voor de klimaatcrisis?

Kennis verdiepen? We hebben interessante en inspirerende boeken over ecofeminisme voor je op een rij gezet! Liever een filmpje kijken? De paneldiscussie van Greenpeace over ecofeminisme is vol met interessante en inspirerende informatie! De lijst en video zijn te vinden aan het einde van deze mailing.

Wat Is Het Ecofeministisch Perspectief?

Vrouwen bestudeerden hun relatie met de natuur al voordat de term ecofeminisme in de jaren 70 werd geïntroduceerd. Maar in de afgelopen decennia is het bewustzijn van klimaatverandering en het daaruit voortvloeiende klimaatactivisme gegroeid. Dit bracht feministen ertoe om de relatie tussen de onderdrukking van vrouwen en de uitbuiting van de planeet te bestuderen. 

In haar boek uit 1974, Le Féminisme ou la Mort, introduceerde Françoise d’Eaubonne het woord ecofeminisme.

Volgens Françoise d’Eaubonne gaan uitbuiting en onderdrukking van vrouwen, gekleurde mensen en armen hand in hand met uitbuiting van de natuur.

Beide zijn het resultaat van patriarchale en kapitalistische systemen die vrouwen minder waarderen dan mannen en de natuur beschouwen als een onuitputtelijke bron van rijkdom.

Ecofeministen willen af ​​van deze uitbuitende systemen. Ze bieden een holistische kijk die de onderlinge verbondenheid van al het leven erkent. 

Ecofeministen omarmen deze diepere verbondenheid en streven naar gendergelijkheid, rechtvaardigheid en een gezonde leefomgeving voor mens, dier en milieu.

Kritiek & Acceptatie

In de jaren zeventig groeide de beweging, maar tegelijkertijd was er kritiek. De grootste kritiek op het ecofeminisme was dat de beweging niet inclusief was, en dat er destijds weinig aandacht was voor het feit dat de klimaatcrisis vrouwen van kleur in arme gebieden harder treft.

Ondanks kritiek is de beweging de afgelopen jaren geëvolueerd en inclusiever geworden. Steeds meer vrouwen met verschillende achtergronden hebben het ecofeminisme omarmd en brengen hun eigen visie naar de beweging.

Is Klimaatverandering Genderneutraal?

Klimaatverandering heeft gevolgen voor het dagelijks leven van alle wereldburgers.

Maar bepaalde gemeenschappen worden onevenredig zwaar getroffen, met name vrouwen in kwetsbare gebieden. De Verenigde Naties schat dat 80% van de ontheemden door klimaatgerelateerde rampen en veranderingen vrouwen zijn. Dit terwijl ze vaak het minst verantwoordelijk zijn voor de klimaatverandering. Vrouwen leven vaker in armoede, hebben beperkte toegang tot hulpbronnen en zijn verantwoordelijk voor huishoudelijke taken, zoals het halen van water, wat in een veranderend klimaat steeds moeilijker kan worden. 

Hoewel vrouwen het meest getroffen worden, hebben zij beperkte mogelijkheden om deel te nemen aan besluitvormingsprocessen. Willen we effectieve en duurzame oplossingen creëren voor de klimaatcrisis, dan moet dat veranderen volgens ecofeministen.

Waarom Is Ecofeminisme Belangrijk Voor De Klimaatcrisis?

Zoals we in onze inleiding hebben vermeld, benadrukt het ICCP-rapport, AR6 Synthesis Report Climate Change 2023, dat we beperkte tijd hebben om de klimaatcrisis aan te pakken. Het rapport roept onder meer op tot meer investeringen in groene technologie. Geen slechte zet, maar ecofeministen zeggen dat het niet genoeg is.

Ecofeministen moedigen ons aan om verder te gaan dan het zoeken naar een oplossing op basis van wetenschap en technologie. Als we toekomstige generaties een gezondere planeet willen nalaten, moeten we ons richten op holistische oplossingen die op de lange termijn tot radicale veranderingen in menselijk gedrag leiden.

Ecofeministen bieden een ideologisch kader om de grondoorzaken van deze crisis te begrijpen, overheersing en uitbuiting te overwinnen en om gerechtigheid te garanderen voor alle levende wezens. 

Ze zijn van mening dat het opnemen van de stemmen van gemarginaliseerde vrouwen in de besluitvorming cruciaal is. Dit betekent het ondersteunen van door vrouwen geleide initiatieven en organisaties, en het pleiten voor beleid dat gendergelijkheid en milieu rechtvaardigheid bevordert. Het betekent ook het erkennen van de belangrijke rol die vrouwen spelen in milieubewegingen, en het waarderen van de kennis en vaardigheden die ze meebrengen naar de tafel.

Ecofeministische Influencers

Knowledge is Power: 12x boeken over Ecofeminisme 

Moeten we allemaal ecofeministen worden om de planeet te redden? Nee, maar we kunnen meer leren over de beweging en geïnspireerd raken om de klimaatcrisis en mogelijke oplossingen vanuit een ander perspectief te bekijken.

Door de stemmen en ervaringen van vrouwen centraal te stellen in de strijd tegen klimaatverandering en door beleid te ondersteunen dat gendergelijkheid en milieurechtvaardigheid bevordert, kunnen we werken aan een rechtvaardigere en duurzamere toekomst voor iedereen.

Klaar om nog meer te leren over ecofeminisme? Neem gerust ons lijstje als inspiratie:

1.

Feminism or Death –  Françoise d’Eaubonne (2022)

2.

Critical Insurgencies – Solidarity with the Other Beings on the Planet – Pamela B. June (2020)

3.

Ecofeminism, Second Edition Feminist Intersections with Other Animals and the Earth – Carol J. Adams (2021)

4.

How Women Can Save The Planet – Anne Karpf (2021)

5.

Like a Tree – Jean Shinoda Bolen (2021)

6.

Making Livable Worlds: Afro-Puerto Rican Women Building Environmental Justice – Hilda Lloréns (2021)

7.

Making Kin: Ecofeminist Essays from Singapore – Esther Vincent (2022)

8.

Fresh Banana Leaves: Healing Indigenous Landscapes through Indigenous Science – Jessica Hernandez (2022)

9.

The Routledge Handbook of Ecofeminism and Literature (2022) 

10.

Terra Viva: My Life in a Biodiversity of Movements – Vandana Shiva (2022)

11.

All We Can Save – Ayana Elizabeth Johnson, Katharine K. Wilkinson

12.

Animal Crisis: A New Critical Theory – Alice Crary, Lori Gruen (2022)

Greenpeace-paneldiscussie over ecofeminisme: 

Een samenvatting in het Nederlands is te vinden via deze link.

Komende thema’s

* Week tweedehands textiel

Wil je ons tips geven over de komende onderwerpen? Of is er een onderwerp waar je graag meer over wilt weten? Stuur dan een mailtje naar Dennis@klooker.com