Klooker zorgt dat jij lekker kunt leven, genieten èn tegelijkertijd bewust kunt kiezen. Alles is écht verantwoord, van topkwaliteit en betaalbaar.
Geschreven in augustus 2020
Sommige mensen vinden het heerlijk, anderen houden er juist weer totaal niet van; Vis. Een visgerecht is niet weg te denken op de menukaart van de meeste restaurants. Ook wordt door het voedingscentrum aangeraden om 1 keer per week vis te eten. De vetzuren in vis (omega 3-vetzuren) beschermen namelijk tegen hart- en vaatziekten. Met name vette vis zoals zalm, sardines, makreel en haring bevat veel gunstige vetzuren. Als je ervoor kiest om vis te eten, is het natuurlijk wel beter om stil te staan bij waar de vis die je eet eigenlijk vandaan komt. We helpen je met het kiezen van duurzame vis, en wat alternatieven voor als je ervoor kiest om geen vis te eten.
Duurzaamheid van vis
In de winkel zijn twee soorten vis te vinden. Namelijk vis die in het wild wordt gevangen, en vis die wordt gekweekt in aquacultuur systemen. Beide soorten vis hebben voordelen en nadelen als het gaat om de milieueffecten.
Bij wilde vis weegt zwaar of de soort met uitsterven bedreigd is, en hoe de vis gevangen is.
Overbevissing, aantasting van ecosystemen, bijvangst en energieverbruik zijn belangrijke problemen. Geschat wordt dat zo’n 30% van de vissoorten overbevist wordt. Bij sommige soorten zijn die cijfers nog veel hoger. Ook bijvangst is een groot risico.
Vaak wordt als oplossing kweekvis genoemd, maar ook deze manier van produceren kent zijn nadelen. Bij kweekvis is het gebruik van antibiotica, energie en water een probleem. Antibiotica moet ervoor zorgen dat de vissen, die in een hele kleine ruimte leven, niet ziek worden. Daarnaast wordt kweekvis gevoerd met vismeel, gemaakt van in het wild gevangen vis! Ook willen kweekvisjes nogal eens ontsnappen en de wijde wereld intrekken, wat weer zorgt voor problemen met lokale soorten.
Een ander probleem voor zowel kweekvis als wilde vis is de korte houdbaarheid van verse vis. Meer dan een derde van alle vis belandt onaangeroerd in de prullenbak. Dit komt vooral door fouten zoals slechte koeling, waardoor vis snel gaat rotten.
Duurzamere vis
De eenvoudigste manier om ervoor te zorgen dat je een duurzame keuze maakt als je vis koopt in de supermarkt, is door simpelweg te kiezen voor vis met een keurmerk.
De twee meest gebruikte keurmerken voor vis zijn het MSC en ASC keurmerk.
MSC
Het blauwe MSC (Marine Stewardship Council) keurmerk staat alleen op wild gevangen vis. MSC-gecertificeerde vis wordt in de hele keten gecontroleerd. De controle begint als de vis gevangen wordt en stopt pas als de vis in het supermarktschap ligt.
de drie basisprincipes van MSC:
- Het visbestand moet gezond zijn en niet overbevist worden
- De visserij heeft geen significante, negatieve effecten op het ecosysteem
- De visserij moet goed beheerd worden
MSC-gecertificeerde visserijen worden jaarlijks aan controles onderworpen. Daarnaast wordt er om de 5 jaar een complete herbeoordeling gedaan. Je herkent MSC-gecertificeerde vis aan het logo.
ASC
Het ASC (Aquaculture Stewardship Council) keurmerk is uitsluitend voor kweekvis. Het keurmerk heeft regels voor minder antibioticagebruik, duurzamer visvoer en betere arbeidsomstandigheden van het personeel. In het visvoer zit minder vismeel en meer plantaardig voer.
Het keurmerk is te vinden op tilapia en pangasius. Ook is er gekweekte zalm uit Noorwegen. Deze gekweekte vissen komen vooral uit Zuidoost-Azië. Ook abalone (zeeslak), kokkels, coquilles, mossels en oesters, cobia (baars-achtige vis), zoetwater forel, seriola (baars-achtige vis) en garnaal kunnen het ASC keurmerk hebben.
Viswijzer
Wil je vis halen op een plek waar geen keurmerken zijn, dat kun je altijd de viswijzer gebruiken om te bepalen of het stukje vis dat je wilt eten op een duurzame manier gevangen of gekweekt is. Dit kost wel even wat meer moeite dan het kiezen van vis met een MSC of ASC keurmerk. De Viswijzer heeft een app, waarmee je overal kunt controleren of de vis die je wilt kopen een duurzame keuze is. Hiervoor moet je wel de herkomst en de vangsttechniek van een vissoort weten.
Ben je op zoek naar een visboer, of een restaurant waar ze duurzame vis serveren? Dan kun je ook de wesite van de viswijzer gebruiken. Hier staat een overzicht van restaurants, supermarkten, viswinkels en groothandels waar ze duurzame vis verkopen.
Biologische vis
De hierboven genoemde keurmerken gaan voornamelijk in op het milieueffect van het eten van vis. Ook worden in het MSC keurmerk de arbeidsomstandigheden van werknemers meegenomen. De keurmerken kijken echter niet naar de leefomstandigheden van vissen. Die kunnen soms op een vervelende manier doodgaan, en/of erg slechte leefomstandigheden hebben.
Van sommige soorten vis is echter wel een biologische variant in de winkel te vinden. Dit zijn uitsluitend kweekvissen, zoals zalm, forel of garnalen. Een biologische vis leeft in schoon water, heeft voldoende ruimte om te zwemmen, eet in hoofdzaak biologisch visvoer en mag geen kunstmatige hormonen krijgen.
Het is niet mogelijk om biologische wilde vis te hebben, omdat het simpelweg niet mogelijk is om de leefomstandigheden van wilde vis genoeg te controleren om dit keurmerk te krijgen.
Bijvangst vis
De Nederlandse kottervissers vissen op tong en schol. Maar op de Noordzeebodem zwemmen allerlei vissoorten door elkaar heen. Wat er naast tong en schol in het net zit wordt bijvangst genoemd. Wanneer wij de onbekendere vissoorten zoals schar, wijting en schelvis eten hoeft er minder hard op tong en schol gevist te worden, en wordt het milieu gespaard.
Deze ‘onderbenutte’ vissoorten worden door de Nederlandse Noordzeevisserij regelmatig teruggegooid omdat ze weinig geld opbrengen. Gelukkig zijn er een aantal supermarkten en restaurants waar je tegenwoordig bijvangst kunt kopen. Zo is ‘Bijvangst vis’ te koop bij alle PLUS supermarkten, DekaMarkt supermarkten en Landmarkt supermarkten. Welke soorten vis bijvangst zijn, vindt je hier. Bijvoorbeeld bij Fishbar Monk in Haarlem kun je Nederlandse bijvangst vis bestellen.
Visvervangers
Omega 3
Je kunt er ook voor kiezen om helemaal geen vis te eten. Maar dan is het wel handig om te zorgen dat je genoeg omega 3 binnenkrijgt. Om deze reden slikken veel mensen visoliecapsules. Voor visoliecapsules is echter net zo goed vis nodig als wanneer je normaal vis zou eten. Er zijn 36 haringen nodig voor één potje met 60 visoliecapsules. Niet perse duurzamer dus. Op dit moment wordt al zo’n 25% van de wereldwijde visvangst gebruikt om essentiële omega 3-vetzuren uit te winnen, onder andere voor voedingssupplementen. Gelukkig zijn er tegenwoordig ook vegan alternatieven voor visoliecapsules!
Testa omega-3
De oplossing van Testa is even simpel als slim. Vissen maken namelijk zelf geen omega 3 aan, maar halen die uit algen. En dat is precies wat ze ook bij Testa doen: hoogwaardige omega 3 verkrijgen uit kweekalgen zonder dat er een vette vis aan te pas komt. Vervolgens kun je deze omega als capsules bestellen.
Meer lezen over duurzame supplementen? Bijvoorbeeld over de Noorse visolie capsules van Arctic Blue en Eqology? Kijk in onze catalogus.
Alternatieven voor vis
Ben je dol op de smaak van vis, en wil je vis niet missen in je sushi, pokebowl of ander gerecht? Er zijn ook een aantal namaak visproducten op de markt.
Veggiedeli
Bij veggiedeli hebben ze een uitgebreide collectie aan visvervangers. Van veggie vissticks tot rode tonijn waar je heerlijke sushi mee kunt maken, of No fish sauce voor je aziatische gerechten.
Jumbo
Bij veel Jumbo’s hebben ze ook een aantal plantaardige visvervangers, zoals deze vegetarische vissticks, en deze SoFish burgers van SoFine.
Vegetarische slager
De vegetarische slager ken je vast wel van de vegetarische vleesvervangers. Maar ze hebben ook vegetarische visvrije Tonyn in het assortiment. ‘Tonijn’ van soya, die je bijvoorbeeld kunt gebruiken in pasta, pizza of sushi.
Of je er nou voor kiest om helemaal geen vis te eten, te kiezen voor visvervangers, of gewoon kiest voor een duurzame vissoort. Duurzamer omgaan met vis hoeft helemaal niet moeilijk te zijn. Maar het helpt als je weet waar je uit kunt kiezen.