Wat zit er eigenlijk allemaal in je heerlijke pot pindakaas?

Tekst geschreven in februari 2019

HOE DUURZAAM IS PINDAKAAS?

Afgelopen week was het nationale pindakaas dag. En wij Nederlanders zijn dol op pindakaas! Het is niet meer van onze boterham weg te denken.

Ondertussen zijn er enorm veel varianten van pindakaas op de markt gebracht. Met een crunch, pittige pindakaas, met karamel zeezout en ga zo maar door. Naar aanleiding van de nationale ‘Pindakaas dag’ op 24 januari, leek het ons wel interessant om eens te kijken hoe duurzaam pindakaas nu werkelijk is?  

Van pinda tot pindakaas

De pinda wordt ook wel aardnoot genoemd. Hij groeit ook onder de grond (wist je dat?). Na het zaaien kan de pinda na 5 maanden geoogst worden. De Azteken en Inca’s aten al vermalen geroosterde pinda’s. Met een beetje fantasie kun je dat natuurlijk pindakaas noemen.

De naam “pindakaas” komt waarschijnlijk uit Suriname, in 1783 stond in het Neger-Englisches Wörterbuch van C.L. Schumann het woord “Pinda-Käse” genoemd als vertaling van het gerecht “pinda-dokunnu”.

Tegenwoordig wordt 70% van onze pinda’s geïmporteerd vanuit Argentinië. Naast Argentinië zijn China en de VS de grootste producenten van pinda’s. In Nederland wordt toch vaak gekozen voor Argentijnse pinda’s omdat deze geen restwaarden van bestrijdingsmiddelen bevatten, wat verboden is in Nederland.

Ook produceert het grootste deel van de Argentijnse boeren volgens de GAP, ‘Good Agricultural Practice’. Veel certificeringen zoals fairtrade en bio vind je echter niet in Argentinië. Dit komt vaak door de hoge kosten van zo’n internationale certificering en niet alle boeren kunnen dit betalen (hier gaan we nog een keer apart aandacht aan besteden).

Maar ook volgens Freek Vossenaar (LNV raad) is de teelt in Argentinië veel duurzamerdan in Nederland wordt gedacht. Zo wordt er bijvoorbeeld in Argentinië veel aandacht besteed aan bodemvruchtbaarheid en erosiebestrijding. Dit gebeurt volgens de ‘no tillage’ landbouw waarbij alle vormen van grondbewerking achterwege blijven.

Wist je al dat pinda’s van zichzelf al enorm duurzaam zijn? Dit begint al bij de bodem waarop de pinda planten groeien. De pinda plant is namelijk enorm voedzaam voor de bodem waar ze op groeien en worden daarom al jaren in de VS gebruikt als ‘rejuvenator’ van grond. Andere duurzame eigenschappen van de pinda zijn: 

• De pinda plant is een zero-waste plant. Alle overige delen van de pinda plant worden namelijk vermalen en gebruikt als veevoer en de schillen van de pinda’s worden verwerkt tot brandstof. 
• Pinda’s hebben de kleinste carbon footprint van alle noten. Dit komt omdat pinda planten bijna geen water nodig hebben. 
• Ook zijn pinda’s een van de meest voedzame bronnen en worden daarom gebruikt voor het tegengaan van honger en ondervoeding in verschillende delen van de wereld. Dit omdat pindakaas een goede bron van proteïne en vetten is en daarbij niet te duur is en je het niet in een koelkast of diepvries hoeft te bewaren. 

Pindakaas en palmolie

Naast het productieproces, maakt de samenstelling van de pindakaas natuurlijk ook veel uit voor in hoeverre een soort pindakaas duurzaam is. Tegenwoordig zijn er veel nieuwe merken op de markt die compleet uit pinda’s bestaan met misschien wat zeezout als toevoeging maar er zijn ook nog steeds veel soorten pindakaas op de markt met als een van de hoofd ingrediënten ‘palmolie’.

Dit wordt toegevoegd omdat palmolie op kamertemperatuur dezelfde consistentie heeft als margarine, wat dus betekent dat de pindakaas met palmolie smeuïg is tot op de bodem. Dit is bij andere soorten pindakaas met als enige ingrediënt pinda’s vaak niet het geval. Hierbij komt er vaak een laagje olie bovenop de pindakaas te staan die je eerst weer moet mengen voor gebruik. 

Voor de productie van palmolie wordt onder andere dagelijks meters oerwoud gekapt (van 8 miljoen hectare in 2006 naar 21 miljoen hectare in 2016). Daarom veroorzaakt de grote vraag naar palmolie milieuproblemen zoals ontbossing en vervuiling. Om dan het grote gebruik van palmolie in kaart te brengen kunnen we nagaan dat palmolie-plantages 7% van de landbouwgrond beslaan die bestemd is voor plantaardige olie productie en deze plantages leveren maar liefst 39% van de mondiale plantaardige olieproductie.

Ook bestaat er tegenwoordig al palmolie waar geen of weinig bos voor gekapt hoeft te worden maar dit gaat voor veel milieubeschermers nog niet ver genoeg, zij blijven dit product niet duurzaam vinden.

Wanneer palmolie duurzaam is krijgt het het RSPO-keurmerk. Volgens de milieu organisaties wilt dit nog steeds niet garanderen dat de teelt van palmolie zonder ontbossing plaats vindt plus de eisen van dit keurmerk zouden niet streng genoeg zijn.

De RSPO geeft aan dat “ze bewust kiezen om geleidelijk aan steeds strengere eisen te stellen en dat certificering een heel belangrijke prikkel is om de mondiale palmolieteelt te verduurzamen. Wie de verduurzaming van palmolie wil ondersteunen en stimuleren kan kiezen voor producten die duurzaam gecertificeerde palmolie bevatten”.

Pindakaas in de supermarkt

Maar welke pindakaas kun je nu het best kopen in de supermarkt en waar moet je op letten? Het beste zou zijn wanneer je een pindakaas koopt die in ieder geval geen palmolie bevat en het liefst dus voor 100% of 99% bestaat uit pinda’s.

Ook kun je in sommige natuursupermarkten tegenwoordig een ‘pindakaas machine’ vinden. In deze machine worden hele noten gestopt en jij kunt met je glazen container of een bakje van de supermarkt jouw eigen pindakaas ‘maken’.

Zo weet je zeker dat jouw pindakaas alleen maar uit pinda’s bestaat en de carbon footprint van deze pinda’s(kaas) is nog eens kleiner dan die van pindakaas ook. De pinda’s worden namelijk in zijn geheel vervoerd naar Nederland in bulk. Hierbij komt dus geen verwerkingsproces of verpakking aan te pas. 

Vinden wij helemaal top!

AANBIEDINGEN

De pindakaas winkel

Het idee voor een pindakaaswinkel begon aan de keukentafel, waar Michiel de eerste smaken begon te combineren. Al van jongs af aan is deze bio-boer groot pindakaas fan. Toch miste hij variatie in het bestaande aanbod. De pindakaas winkel staat voor de gezondheid van mens en natuur. De pindaplant draagt daar ook aan bij: deze geeft voeding terug aan de grond, in plaats van dat hij dit opneemt. De basis van hun pindakaas bestaat alleen uit pinda’s en een beetje kokosolie. Palmolie komt hun potjes niet in!

• ACTIE: Wij mogen van De Pindakaas Winkel 3 pakketjes weggeven met 10 verschillende smaken! Graag geven wij die aan de grootste pindakaasliefhebbers weg natuurlijk. Ben jij dat? Laat dan via onze mail, op onze FB post over pindakaas, óf onder onze Instagram post over pindakaas weten waarom jij zo van pindakaas houdt en/of wat jouw fijnste herinnering is aan een boterham pindakaas. Na 11 februari zullen wij alle inzendingen bekijken en 3 winnaars kiezen!
• De actie is geldig t/m 11 februari 2019

De kleine keuken

In 2012 begon de kleine keuken met het maken van verse biologische maaltijden voor kleine kinderen. Een kind moet kunnen proeven, ruiken en voelen wat hij eet. En elk hapje moet vol zitten met waardevolle voedingsstoffen. Geen lege calorieën dus. Hierop zijn ze de volgende vraag gaan stellen aan ouders om hun heen: “wat wil je morgen in de schappen van de supermarkten zien staan? Welke gezonde producten mis je?”

Als antwoord daarop ging de kleine keuken aan de slag met broodbeleg, koekjes en lekkers voor tussendoor. (En dus ook heerlijke pindakaas!) Minder zoet, zodat kinderen niet vanaf jongs af aan al wennen aan mierzoete smaken. Met ingrediënten die waardevol zijn, zoals volkoren granen, groenten en fruit.

• ACTIE: 20% korting op alle producten.
• Check de code op onze kortingspagina.
• Deze actie is verlopen

ONZE NIEUWE TOPIC MAILINGS!

MELD JE NU AAN VOOR TOPIC MAILINGS EN DUIK IN JE FAVORIETE DUURZAME ONDERWERP

Over welk duurzaam onderwerp zou jij gerichte emails willen ontvangen? Meld je nu aan en ontvang naast de standaard Klooker Mailing ook ongeveer 1 x per maand een mailing met nieuws, tips & tricks en producten gericht op één van de drie onderstaande topics.

Je hebt keuze uit 3 onderwerpen:

1.     Food Habits

2.     Duurzame Mode

3.     Plastic & Jezelf M